Giá trị kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm nông, lâm, thủy sản vượt 30 tỷ USD năm nay, nhưng tỷ trọng hàng đã qua chế biến chiếm rất thấp.
Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2014 tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cả nước ước đạt 30,86 USD, tăng 11,2% so với 2013. Thặng dư thương mại của ngành ước đạt 9,5 tỷ USD, tăng 7,7% so với năm trước. Đóng góp vào kỷ lục trên, có 10 mặt hàng cán đích trên 1 tỷ USD gồm gạo, cà phê, cao su, điều, tiêu, sắn, rau quả, tôm, cá tra, lâm sản…
Theo Giáo sư Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng Đại học Nam Cần Thơ, hơn 30 tỷ USD là con số kỷ lục của ngành nông nghiệp. Đây là điều đáng mừng nhưng để lạ không ít băn khoăn cho những người làm chính sách, bởi phần lớn hàng nông sản của Việt Nam hiện vẫn xuất dưới dạng thô. “Đáng lẽ Việt Nam phải thu được ngoại tệ nhiều hơn thế nếu các sản phẩm được sơ chế, bảo quản theo đúng quy trình mà thị trường yêu cầu”, Giáo sư nói.
Về những thách thức, Giáo sư Xuân nhận đinh, 2015 khi một thị trường rộng lớn giữa Việt Nam với các nước trong khu vực được hình thành, nông sản Việt Nam đứng trước không ít khó khăn. “Nếu cứ duy trì như hiện nay thì thậm chí hàng hóa Việt Nam còn thu ngay trên sân nhà khi mà nông sản từ Thái Lan, Philippines trong đó có hoa quả tràn vào ồ ạt, thì dù giá đắt nhưng người tiêu dùng vẫn chấp nhận mua vì sản phẩm của họ tươi, ngon, trồng, chế biến đúng quy trình”, giáo sư lo lắng.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng thừa nhận, Nguyên nhân là do Việt Nam chưa xây dựng được chuỗi giá trị, sản xuất không gắn với tiêu thụ.Với mục tiêu xuất khẩu nông sản năm 2015 sẽ đạt 33 tỷ USD, Bộ cho biết sẽ tập trung vào các sản phẩm có khả năng cạnh tranh cao như lúa gạo, cà phê, thủy sản. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, trước đây hoạt động xuất khẩu của Việt Nam thiếu chủ động nên hàng hóa xuất khẩu trong đó có nông sản phụ thuộc hoàn toàn các thị trường bên ngoài. Trong khi các doanh nghiệp xuất khẩu chỉ tập trung vào một số thị trường lớn, mà bỏ quên thị trường trong nước.”Do vậy, muốn hàng nông sản đủ sức cạnh tranh với thị trường quốc tế, trước hết chất lượng và giá cả phải đáp ứng được nhu cầu nội địa”
(kinhdoanh.vnexpress.net 2014年12 月27日)